Ülkemizde kolaylıkla para kazanan insan algısıyla yaklaşılan gayrimenkul danışmanı içine düştüğü bu kötü imajın nedenleri arasında hem alıcıdan hem satıcıdan hem gayrimenkul danışmanının kendisinden ve hem de eksik düzenlemeler ile yasal boşluklardan kaynaklanan bir dizi sorunlar zinciri bulunmaktadır. Bugün İngiltere ve Amerika gibi ülkelerde yapılan gayrimenkul kiralama ve satışlarının %90’ının üzerindeki bir kısmı gayrimenkul danışmanılar tarafından yapılmakta iken, ülkemizde bu oran bir hayli düşüktür.
Peki ne oluyor da gelişmiş ülkelerde gayrimenkul danışmanıları hem alıcının ve hem de satıcının tercihi olurken, ülkemizde özellikle alıcılar tarafından şüphe ile yaklaşılan bir pozisyonda bulunmaktadır.
Gelin bunun adım adım kaynağına göre sıralayalım.
Satıcılardan Kaynaklanan
Gelişmiş ülkelerde örneğin Almanya’da tüm evlerin rayiç bedeli ile tapu bedelleri aynıdır. Online sistemi kullanarak bir vatandaş ilgili semtteki ve sokaktaki evlerin piyasa değerinin analizini kendi başına dahi yapabilir. Malasef özellikle Bodrum’da bu çok zor bir durumdur. Bodrum’da 4+1 bir müstakil ev 490 Bin TL’ye satılıyorken, yakınlarındaki bir 3+1 ev 600 bin liradan satışa konulabilmektedir.
Elbette serbest piyasa var ve mülk serbest piyasada arz talebe göre kendi fiyat dengesini kurar değerlendirmesine güvenmek istiyoruz. Ancak “Satılmazsa satılmasın, dursun!”, “Paraya ihtiyacım yok” sözlerinin sahibi ve emlak yatırımcılığını bilmeyen fayda maliyet dengesini kuramayan kişiler sizler tarafından tok satıcı, profesyonel gayrimenkul danışmanılar tarafından emlak sektörünün bilmeyen kişiler olarak tanımlanmaktadır. Onların bu ekspertiz raporlarıyla ters düşen fiyat politikası Bodrum’daki uçurumlarla dolu fiyat skalasının başlıca sebebidir. Bu durum, alıcı tarafından tabiatı gereği şaibeli olarak algılanmaktadır. Hal böyle iken bu durum alıcının bir yerlerde fırsat olarak değerlendirilebilecek gayrimenkuller olduğu ve bunu aramaya devam edilmesi gerektiği inancını artırmaktadır. Aslında fırsat olarak buldukları gayrimenkuller de olması gereken fiyattaki gayrimenkuller olmaktadır genellikle.
Bu spekülasyona açık durumu işsiz kalınca gayrimenkul danışmanı olayım sonra başka bir işe bakarım diyen kayıtsız, sorumsuz kişiler tarafından kullanılmaktadır. Arkadaş dost vasıtasıyla satıcılardan gayrimenkullerini pazarlama izni alan bu insanlar, standart gayrimenkul danışmanı komisyonu ile yetinmek istemeyerek, satıcıya “Sen net ne istiyorsun?” diye sorup ardından “Üstü benim olur.” diyerek 400 bin TL düzeyindeki bir evi 600 bin TL gibi bir rakamdan pazara çıkarabilmektedir. Kimi satıcıların ekspertsiz raporlarına aykırı fiyat politikası (politikasızlığı) ile fırsatçıların birleşiminden çıkan bu olumsuzluk aşağıda görevlerini sayacağımız yasal gayrimenkul danışmanıları da bu kötü şöhret bataklığına çekmektedir.
Alıcıdan Kaynaklanan
Eğer cebinizdeki paraya göre fayda maliyet açısından en uygun eve kısa sürede rastlamadıysanız, size önerimiz profesyonel bir gayrimenkul danışmanı araştırmanız olacaktır. Gayrimenkul danışmanınızı evinizden daha çok araştırın. Doğru kişi ile çalışırsanız o size en doğru evi zaten bulacaktır. Bu da sizin karlılığınıza olacaktır. Gayrimenkul danışmanından mutlaka bir ekspertiz raporu isteyin. “Burası yarın çok değerlenecek. Adım gibi biliyorum” şeklinde desteksiz öngörülerde bulunanlardan uzak durun. Profesyonel bir gayrimenkul danışmanı portföyündeki tüm gayrimenkullerin karlılık ve durum analizini çoktan yapmış olması gerekir. Süreçleri çok iyi bilmelidir. Tapu satışının sonuçlanacağı ana kadar size yol göstericiliğini sürdürmelidir. Şehirde yeni iseniz, satış sonrası gerekli tadilat ve tamirat işlerinde de tavsiye almak istediğinizde size yardımı devam etmelidir.
Tüm bunlar gerçekleştirildiğinde ve yasal düzenlemeler yeniden ele alındığında ülkemizde de gayrimenkullerin değerinde satılıp satılmadığı gibi şüphelerin ortadan kalkacağına inanıyoruz.
